Liksna, czyli miejsce, z którego Emilia Plater wyruszyła do powstania

W głuchej puszczy, przed chatką leśnika,
Rota strzelców stanęła zielona;
A u wrót stoi straż Pułkownika,
Tam w izdebce Pułkownik ich kona.
Z wiosek zbiegły się tłumy wieśniacze,
Wódz to był wielkiej mocy i sławy,
Kiedy po nim lud prosty tak płacze
I o zdrowie tak pyta ciekawy.

Ten wiersz zna chyba każdy. To "Śmierć Pułkownika", w której Adam Mickiewicz opisał ostatnie chwile Emilii Plater - kobiety, która w 1830 roku ścięła włosy i ruszyła do powstania. Narosło wokół niej sporo legend. Po pierwsze nie była pułkownikiem, tylko kapitanem. Po drugie wyglądała też nieco inaczej niż się ją przedstawia. Mam tu na myśli głównie wizerunek stworzony przez Achille Devéria.

Emilia urodziła się w Wilnie w 1806 roku. Mało kto wie jednak, że sporą część swojego życia spędziła w majątku Liksna w Inflantach Polskich na dzisiejszej Łotwie. Należał on do jej ciotki Izabeli Zyberk-Plater. I to właśnie stąd Emilia wyruszyła do powstania.

Niestety z pałacu niewiele przetrwało. Został poważnie uszkodzony podczas I wojny światowej. Resztę dokończyli sowieci. Jedyne co pozostało, to część ściany, na której bociany zbudowały sobie gniazdo. Być może dlatego właśnie przetrwał ten fragment.

W większym stopniu zachowała się kaplica. Obecnie jest to magazyn i trudno dostrzec, że kiedyś pełniła inną funkcję. Dopiero po wnikliwej obserwacji skojarzyłem co to za budynek. Głównie dzięki zdobieniom (gzymsom) i widocznym śladom po większych oknach.

Poza tym nie ostało się nic. Obok pałacu był park, po którym zapewne przechadzała się Emilia Plater. Znajdziemy w nim tablicę informacyjną poświęconą naszej bohaterce oraz pomnik.

Cóż, wiele nie ma do oglądania w Liksnie, ale miło, że Łotysze pamiętają. Jeśli ktoś podróżuje samochodem i wybiera się do Dyneburga to z pewnością warto się odwiedzić to miejsce. Okolica ładna, a i trochę historii wokół...

Na koniec kilka kadrów.

PS. Dziś mija 189 rocznica Nocy Listopadowej...